In 2025 nam de druk op bedrijven en overheden om PFAS-uitstoot te verminderen flink toe, terwijl verschillende regio’s elk hun eigen weg kozen. Europa verstevigde zijn leidende positie met een algemeen PFAS-beleid en sectorgerichte verboden, terwijl in de Verenigde Staten uitstel en terughoudendheid lieten zien dat vooruitgang soms tijdelijk kan stagneren.
Met deze ontwikkelingen in het achterhoofd kijkt Oxyle vooruit naar 2026.
1.Meer focus op ultra-short chain PFAS in 2026
Tot voor kort lag de focus van regelgeving en publieke bezorgdheid vooral op legacy-long-chain PFAS, zoals PFOS en PFOA. Short- en ultra-short-chainverbindingen bleven grotendeels buiten beeld. In 2026 verandert dat drastisch. Stijgende concentraties van stoffen zoals TFA in regenwater, grondwater en landbouwproducten roepen wereldwijd bezorgdheid op. In Nederland is TFA bijvoorbeeld aangetroffen in grondwater, en bovendien zijn bovengemiddelde concentraties gemeten in graanproducten. Deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat monitoringprogramma’s hier extra aandacht aan besteden.
Vanaf 2026 verschuiven deze verbindingen van een wetenschappelijke niche naar een echte regelgevende prioriteit. Er komt meer aandacht voor hun unieke eigenschappen, want ultra-short-chain verbindingen verspreiden zich verder, zijn moeilijker meetbaar en ontsnappen aan veel conventionele zuiveringsmethoden. Verwacht wordt dat er in 2026 extra focus komt op analytische mogelijkheden, lagere detectie- en rapportagelimieten, en nieuwe strategieën die speciaal zijn ontwikkeld voor deze snel bewegende stoffen.
2. Monitoring en handhaving van regelgeving nemen toe, maar vooruitgang blijft ongelijk
In 2026 zal de Europese regelgeving rond per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) duidelijker vorm krijgen, waarbij van het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA) wordt verwacht dat het tegen het einde van het jaar de wetenschappelijke evaluatie van het voorgestelde EU-brede verbod afrondt.
Toch zal de vooruitgang binnen de EU-lidstaten nog steeds in verschillend tempo verlopen. Een kern van landen en regio’s zal waarschijnlijk strengere nationale of subnationale maatregelen doorvoeren. Frankrijk heeft dit jaar al beslissende stappen gezet, waaronder een verbod op PFAS in verschillende productcategorieën en een vereiste om de industriële PFAS-lozingen met 70% te verminderen tegen 2028. De Nederlandse overheid heeft eveneens aangekondigd een nationaal voorstel voor PFAS-beperkingen in te dienen.
Ongeacht het tempo of de verschillen tussen regio’s is de richting duidelijk, monitoring en handhaving zullen worden aangescherpt. Waterschappen zullen naar verwachting het testen op PFAS in drinkwater, afvalwater en industriële lozingen uitbreiden en inspecties in risicovolle sectoren opvoeren. Ook zullen bedrijven waarschijnlijk strenger worden gecontroleerd op lozingsniveaus en hogere eisen krijgen voor conform afvalbeheer. Het resultaat is een regelgevend landschap dat zowel op beleids- als handhavingsniveau strenger wordt, maar op een duidelijk gefragmenteerde manier.
3. PFAS vormen een uitdaging voor de betrouwbaarheid van watervoorziening, niet alleen voor chemische naleving
PFAS worden steeds minder gezien als een op zichzelf staand chemisch-nalevingsprobleem. Ze vormen steeds meer een risico voor de betrouwbaarheid van watervoorziening en daarmee indirect ook voor klimaatbestendigheid. Watersystemen staan onder toenemende druk door droogte, overmatig gebruik, slecht beheer en verouderde infrastructuur. In dit licht komen PFAS steeds vaker in beeld als een belemmering voor het hergebruik van water. Ze vormen ook een uitdaging voor de overgang naar een circulaire waterhuishouding.
Dr. Fajer Mushtaq, medeoprichter en CEO van Oxyle: “Voor Nederland wordt 2026 een belangrijk jaar voor hoe PFAS wordt begrepen en beheerd. We zien dat de verwachtingen van toezichthouders duidelijker worden, dat er meer aandacht is voor short-chain en ultra short-chain PFAS en dat de link tussen PFAS en de langdurige betrouwbaarheid van watervoorziening sterker wordt.”
Meer informatie
© Oxyle