IBM doet digitaal zorgicoon ‘Dr. Watson’ van de hand
Techgigant IBM doet definitief afstand van het gros van de bedrijfsonderdelen die opereren onder de naam Watson Health. De nieuwe eigenaar is investeringsmaatschappij Francisco Partners. Met de verkoop van ‘Doctor Watson’ is een bedrag van één miljard dollar gemoeid.
Naast een enorme berg gezondheidsdata neemt Francisco Partners verschillende op AI gebaseerde producten over, zoals Health Insights, Micromede en beeldvormingssoftware.
Philips
Met een portfolio ter waarde van 30 miljard dollar geldt Francisco Partners als één van de leidende investeerders in de tech-sector. Onder de kleine 150 bedrijven waarin Francisco Partners investeert zijn al de nodige zorg-gerelateerde spelers. Om een idee van de Francisco-werkwijze te geven: daags voor de overname van Watson Health deed Francisco Partners één van deze bedrijven voor 635 miljoen dollar over aan Philips.
Strategische keuze
IBM zegt zich met het uitkleden van Watson Health nog meer te willen richten op “op hybride cloud-oplossingen en AI”. Onduidelijk is in hoeverre IBM in het zorgdomein actief blijft. “IBM blijft toegewijd aan Watson, onze bredere AI-business, en aan de klanten en partners die we met gezondheidszorg-IT ondersteunen”, aldus topman Tom Rosamilia.
‘The future of knowledge’
Na winst in de Amerikaanse kennisquiz Jeopardy! in 2011 werd ‘supercomputer’ Watson voor het grote publiek de belichaming van artificiële intelligentie (AI). IBM voedde dit beeld van ‘the future of knowledge’ maar al te graag. Wel moest het bedrijf op zoek naar winstgevender toepassingen dan een spelletjesprogramma. Bij deze zoektocht kwam al snel de gezondheidszorg in beeld. Niet alleen biedt de sector door de almaar stijgende uitgaven grote economische kansen, de zorg produceert ook nog eens een eindeloze stroom data. Bovendien kan een bedrijf de zakelijke inspanningen als maatschappelijke betrokkenheid verkopen; het gaat tenslotte om langer en gezonder leven.
Impact
IBM-topvrouw Ginni Rometty wist het bij de start van Watson Health in 2015 dan ook zeker: “Onze moonshot gaat enorme impact hebben op de gezondheidszorg.” Die belofte bleek al snel een molensteen. De New York Times reconstrueerde vorig jaar hoe IBM zich vertilde. Door de jaren heen spendeerde IBM zeker vier miljard dollar aan gezondheidsdata, facturatiegegevens en diagnostisch beeldmateriaal.
Complexe werkelijkheid
IBM verwachtte dat Watson al deze informatie optimaal zou weten te ontsluiten en zo zou zorgen voor betere medische besluitvorming. Bij de eerste kennismaking met de praktijk ging het echter al mis. Pogingen om de kankerzorg te verbeteren, strandden op de complexiteit en onevenwichtigheid van de bijhorende data. Betrokken professionals hadden op hun beurt verkeerde verwachtingen. In plaats van een kant en klare, alwetende antwoordmachine, moesten ze de nieuwe toepassing voortdurend voeden en trainen. Hoewel de samenwerking met de University of South Carolina en het Memorial Sloan Kettering Cancer Center uiteindelijk een nieuw diagnostische hulpmiddel opleverde, werd Watson for Genomics vorig jaar stop gezet.
Eerder al sneuvelde het project Oncology Expert Advisor dat IBM met het MD Anderson Cancer Center in Houston opzette. De overstap naar een nieuw Elektronisch Patiëntendossier zorgde al direct voor ruis. Watson had bovendien de grootste moeite met de notities van artsen en patiëntervaringen. Het idee van een diagnostisch instrument dat aan het bed gegevens uit het EPD en wetenschappelijke inzichten samen brengt, werd dan ook snel gedag gezegd. Maar niet nadat er al 62 miljoen dollar in het project verdween.
Kansloze weg
“Een instrument voor real-time kankerdiagnoses ontwikkelen met onvoldragen techniek was eigenlijk altijd een kansloze weg”, aldus Shane Greenstein, co-auteur van een studie naar het debacle rond de Oncology Expert Advisor, in de New York Times. De opeenvolgende missers voedden de geruchte dat IBM van Watson Health af wilde. De ironie is dat Watson juist nu het verkocht is tastbare resultaten boekt. Onderzoek in opdracht van dezelfde NYT wijst uit dat Watson vooral op het gebied van spraakherkenning beter presteert dan vergelijkbare applicaties van Amazon, Microsoft en Google. Naar IBM’s zeggen is het aantal gebruikers in vier jaar verdubbeld tot veertig duizend. Daaronder ook een grote zorgverzekeraar als Anthem.