VWS maakt bureaucratische puzzel van ontregelsubsidie
Geen groter ergernis voor zorgprofessionals dan onzinnig papierwerk. Goed nieuws dus dat VWS subsidie gaat geven aan zorgaanbieders die willen ‘ontregelen’. Maar die krijgt de ontvanger niet zomaar. Aan de ontregelsubsidie zit serieuze administratieve soesa vast.
Toegegeven, aan goede bedoelingen ontbreekt het VWS niet. “Door de regeldruk te verminderen, creëren we meer tijd voor de patiënt en meer werkplezier voor de zorgmedewerker”, laat het ministerie in een toelichting op de subsidieregeling weten. Zorgaanbieders die plannen hebben om administratieve processen te schrappen, veranderen, vereenvoudigen of verduidelijken kunnen daarom tot eind september subsidie aanvragen.
In drie tranches stelt VWS 9,5 miljoen euro beschikbaar. In ruil daarvoor zegt VWS niet meer dan twee documenten te vragen: een activiteitenplan en een korte samenvatting van de uitgevoerde activiteiten en opbrengsten. Klinkt eenvoudig, toch?
Verstopte eisen
Bij nadere bestudering van de spelregels blijkt dit tegen te vallen. In ettelijke van de acht subsidievoorwaarden zit namelijk een verantwoordingseis verstopt. Zo zijn aanvragers verplicht om aan te tonen dat ze vóór of na 1 juli 2021 een contract hadden voor de levering van Zvw-zorg. Bovendien moeten ze kunnen aantonen dat ze al vóór 1 juli 2020 als zorgaanbieder actief waren: “U kunt dit aantonen door een AGB-code of een contract met een zorgverzekeraar.”
Rekenwerk
De regeling vergt daarnaast het nodige rekenwerk. Voor activiteiten met totale kosten van minder dan 33.333,33 euro geldt de regeling niet. Bovendien moeten de activiteiten waar subsidie voor wordt aangevraagd “een duurzame impact hebben op de administratieve last van minimaal tien zorgprofessionals”. Kleine aanbieders met minder dan tien werknemers moeten dus een list verzinnen.
Ook moeten aanvragers een zogeheten de-minimisverklaring overleggen. Dat wil zeggen dat aanvragers moeten kunnen aantonen dat ze in een periode van drie jaar niet meer dan twee ton subsidie hebben ontvangen die kan worden aangemerkt als staatssteun.
Verantwoorden
Denkt een aanbieder na dit alles toch voor subsidie in aanmerking te komen, dan mag hij door naar het digitale aanvraagformulier dat bestaat uit een activiteitenplan en een begroting. Maar daarmee is de kous niet af: “Heeft u subsidie ontvangen? Dan moet u deze na afloop verantwoorden. Dit betekent dat u laat zien dat alle activiteiten zijn uitgevoerd en dat u aan alle verplichtingen heeft voldaan. Uiterlijk 22 weken na de datum waarop uw activiteiten moeten zijn uitgevoerd, moet u uw subsidie verantwoorden. Dit noemen wij een aanvraag tot vaststelling. U gebruikt hiervoor het vaststellingsformulier via uw Subsidieplatform-omgeving.”
Kwantitatieve wijze
Bij de aanvraag tot vaststelling voegt de zorgaanbieder een samenvatting toe van de uitgevoerde activiteiten en wat deze hebben opgeleverd. “Voor deze samenvatting wordt een format beschikbaar gesteld, dit is ofwel het format voor het aanvraagformulier en het activiteitenplan (zie ook de toelichting bij artikel 7) of een los format. […] Uit de samenvatting moet blijken welke resultaten en/of opbrengsten de subsidieontvanger verwacht te behalen of heeft behaald in het kader van het duurzaam verlagen van de administratieve lasten van zorgverleners binnen de organisatie. Onder resultaten en/of opbrengsten wordt mede verstaan dat de subsidieontvanger op een kwalitatieve en, indien mogelijk, kwantitatieve wijze inzichtelijk maakt wat de (verwachte) resultaten en/of opbrengsten zijn van de activiteiten.”
Meldingsplicht
Oh ja, en dan is er ook nog een meldingsplicht. “Als u feiten en omstandigheden die relevant zijn voor de subsidie niet meldt, moet u de subsidie mogelijk (deels) terugbetalen.”
Alles bij elkaar opgeteld is dit een hoop verantwoordingssores voor een subsidie die maximaal 124.999 euro per aanvraag bedraagt. Volgens VWS valt het allemaal wel mee. Om dit aan te tonen, hebben ambtenaren zelfs berekend hoeveel tijd aanvragers kwijt zijn. Slechts 25 uur, hetgeen volgens het ministerie neerkomt op 1.300 euro per aanvraag. Eén en ander is goed voor een totaal van bijna anderhalve ton aan interne uitvoeringskosten.
Loterij
Deze berekening berust overigens wel op de aanname dat er maximaal 125 aanvragers zijn, elk goed voor een subsidiebedrag van 75.000 euro. Mochten er méér aanvragers zijn, dan vallen er onherroepelijk partijen buiten de boot, met een navenante groei van het aantal niet-productieve uren tot gevolg. Dat ook VWS dit niet onmogelijk acht, blijkt wel uit het scenario bij overtekening. In dat geval gaat de hele bak met aanvragen naar de notaris, die vervolgens lootjes trekt. Om de administratieve lastendruk te verlichten, wordt over de uitslag niet gecorrespondeerd.