Zorgketen slaapgeneeskunde: eerder contactmoment nodig
Een goede nachtrust draagt bij aan de kwaliteit van leven. De zorgketen slaapgeneeskunde van het St. Antonius Ziekenhuis werkt aan structurele verbetering van de nachtrust.
Zorgketens spelen een grote rol het bevorderen van waardegedreven zorg. Door samen te werken en zorg naadloos te coördineren tussen de verschillende schakels, kunnen die zorgketens de zorgervaring van de patiënt verbeteren en het risico op dubbele tests of onnodige behandelingen verminderen. Vandaar dat het St. Antonius Ziekenhuis al sinds 2020 werkt aan het opzetten van deze zorgketens. Inmiddels zijn er in het ziekenhuis meer dan zeven zorgketens.
In de zorgketen slaapgeneeskunde werkt een scala aan specialismen samen, denk aan neurologie, longgeneeskunde, KNO en kaakchirurgie. Teamhoofd Ilse Vegter (midden op de foto): “We hebben regelmatig overleg met zijn allen en werken toe naar dezelfde doelen.”
Helder zorgpad
Patiënten die binnenkomen bij slaapgeneeskunde worden via de huisarts verwezen naar een specifieke specialist. Een groot deel van hen heeft een mechanisch probleem zoals slaapapneu (zorgpad OSA), aldus Vegter. “Voor deze patiënten is het zorgpad helder. Na de verwijzing van de huisarts krijgen ze triage, waarvoor ze vragenlijsten invullen. Na het invullen van deze vragenlijsten bepalen we bij welk specialisme de patiënt het beste af is. In het geval van OSA is dat de longarts. De longarts doet vervolgens onderzoek naar de ademstops die deze patiënten hebben; dit zijn verschillende onderzoeken.”
“Als een slaapapneu-apparaat de beste behandeling lijkt, krijgen patiënten hun apparaat op de polikliniek aangemeten en krijgen ze daar uitleg over. Thuis wennen de patiënten eerst aan hun apparaat. Na zes weken worden ze gebeld om te evalueren hoe het bevalt. Er zijn meerdere belmomenten: na twee weken belt het bedrijf dat het apparaat aanmeet, na zes weken belt de somnologisch assistent en na drie maanden de arts.”
Eerder contactmoment
Eén van de verbeterpunten binnen de zorgketen slaapgeneeskunde is een extra, veel eerder contactmoment door de verpleegkundige. Die belt nu binnen een week na het starten van de therapie. Vegter: “Een relatief grote groep mensen moest de standaard proefperiode van drie maanden verlengen, vanwege onvoldoende therapietrouwheid en door gebrek aan kennis en/of motivatie. We willen kijken of we met een eerder contactmoment in een vroeger stadium van de behandeling knelpunten kunnen tackelen, zodat de therapie beter slaagt. Denk aan materiaal dat niet goed past of het niet kunnen wennen aan de therapie of het apparaat.”
Scorekaart
Daarnaast zijn ze bij slaapgeneeskunde bezig met ‘patients like me’. “We willen op basis van data in kaart brengen welke interventies welke uitkomsten hebben gehad voor verschillende typen patiënten. Zo kunnen patiënten, samen met hun zorgverlener, bepalen welke behandeling bij hen past. We zijn met elkaar druk bezig om scorekaarten te realiseren, waaruit we standaarden kunnen extraheren. Zo kunnen we waardegedreven zorg goed neerzetten. En niet alleen voor het zorgpad OSA.”
Connectie met eerste lijn
Om ervoor te zorgen dat patiënten met slaapproblemen bij de juiste zorgverlener terechtkomen, is een goede koppeling tussen eerste- en tweedelijnszorg belangrijk.
“We hebben een vruchtbare bijeenkomst gehad met collega’s van de eerste lijn om te kijken hoe we onze samenwerking kunnen verstevigen. We werken gezamenlijk aan gedegen informatievoorziening over slaaptherapie en beter slapen voor de eerste lijn, zodat patiënten niet in de tweede lijn terechtkomen als dat niet nodig is.”
Kwaliteit van leven verbeteren
De patiënten die wel in de tweede lijn geholpen worden en bij wie geen sprake is van OSA of van OSA in combinatie met een andere slaapaandoening, kunnen rekenen op de expertise van slaaptherapeuten, artsen en verpleegkundigen, voor een passende behandeling.
Vegter: “Naast individuele therapie met een slaaptherapeut starten we in oktober 2023 groepstherapie, voor patiënten met Insomnia en OSA. Middels deze groepstherapie brengen we mensen met slaapproblemen bij elkaar. Zij bespreken in een groep, onder leiding van de slaaptherapeut en een verpleegkundige, hoe ze hun nachtrust en daarmee hun kwaliteit van leven kunnen verbeteren.”
St. Antonius Ziekenhuis is één van de koplopers op het gebied van waardegedreven zorg. Eind 2019 startte het St. Antonius met een experiment met vier zorgketens rond aandoeningen. Drie jaar en drie extra zorgketens verder delen zij hun geleerde lessen tijdens een Linnen-werkbezoek op 22 september. Meer informatie vind je hier.