Van pilot naar structurele bekostiging van innovaties

Je hebt als zorgmedewerker of ondernemer een innovatie die de zorg echt gaat verbeteren. Hoe krijg je die op de markt met structurele bekostiging?  Wanneer moet je met welke partijen spreken? Begin je bij de zorginstellingen of juist bij de zorgverzekeraar? 

Douwe Jippes, co-founder en managing partner bij Healthy.Capital, noemt Nederland een heel goed land om te innoveren. “Er is veel acceptatie voor digitale innovaties. Maar het is nog steeds hard werken om je product medisch gevalideerd te krijgen en te financieren.”

“Je moet als innovator goed nadenken over welke stappen je gaat zetten. Je innovatie moet het zorgproces echt verbeteren. Het begint dus allemaal bij de zorginstelling. Die moet aantonen of de innovatie ook echt nodig is om het zorgproces te verbeteren. Als het daar niet landt, heeft het geen toegevoegde waarde.”

Bekostigingssysteem

Het is volgens Jippes al vaak gezegd, maar de grootste hobbel is dat het Nederlandse bekostigingssysteem producten die de zorg effectiever of efficiënter inrichten niet stimuleert maar juist afremt. Het zou omzet kunnen kosten voor zorginstellingen of er komen juist extra kosten bij.

“Dat is ook een van de grote lessen van het Techleap health tech onderzoek van het afgelopen jaar. Ondernemers vinden het lastig om zichzelf te positioneren in het huidige bekostigingssysteem. Zorginstellingen zien geen directe urgentie tot opschaling of structurele implementatie”

Verdienmodel

Aan innovatoren en innovaties geen gebrek. Maar hoeveel procent van die innovaties komt ook echt bij de eindgebruiker? Jippes schat in dat van de vijfhonderd innovaties die hij het afgelopen jaar heeft bekeken, nog geen 20 procent een goed uitgewerkt verdienmodel heeft. “Het is dan wel de vraag of de innovatie nog te onvolwassen is. Of geldt dat voor het zorgproces? Is dat wel aangepast om de innovatie zo goed mogelijk in te zetten?

“We weten het antwoord eigenlijk wel. Tijdens de coronacrisis hebben we een enorme versnelling gezien van digitaal communiceren. Die kan veel verder worden doorgetrokken. Denk aan hoe ziekenhuizen de zorg thuis op dit moment hebben ingericht, maar ook in de langdurige zorg. Je zou zorgcentra op afstand en slimme digitale ondersteuning voor zorgprofessionals kunnen neerzetten om bijvoorbeeld het tekort aan personeel op te vangen.”

Zorgbestuurders missen lef

Dat gebeurt nog te weinig. Dat ligt zoals gezegd aan de bekostiging, maar ook aan het lef van zorgbestuurders om keuzes te durven maken. “Er zijn nog veel te weinig zorgbestuurders met lef. Die zijn echt op één hand te tellen.”

“Gelukkig zijn er al zorgverzekeraars die langdurige contracten afsluiten. Die denken echt na over hoe je de zorg betaalbaar kunt houden. VWS, het Zorginstituut, de NZA en Zorgverzekeraars Nederland spreken allemaal over de noodzaak tot transformatie van zorg om de betaalbaarheid en bereikbaarheid in de komende decennia te bewerkstelligen.”

Grote thema’s missen

Jippes: “Het grootste risico dat Nederland nu loopt, is dat we de grote thema’s missen en vooral bezig zijn met innovatie op de vierkante meter. Zorginstellingen worstelen allemaal met tekort aan personeel, ze zijn allemaal op zoek naar een goede digitale infrastructuur. Daarin moet je met elkaar grotere stappen durven nemen.”

Eerlijke kans

Wat heb je nodig als innovator? Een open systeem en een eerlijke kans om innovaties naar de markt te brengen. Jippes: “Ziekenhuisbestuurders zeggen nu nog te vaak ‘Wij willen geen puntoplossing binnen ons ziekenhuis’. Maar medisch gevalideerde oplossingen zijn vaak een puntoplossing. Dan zegt de bestuurder ‘weet je hoeveel IT-processen ik moet managen?’ Het antwoord daarop is: weet je hoeveel verschillende medicatie er nu wordt voorgeschreven en toegediend binnen de muren van het ziekenhuis?’

Digitale apotheek

Je moet dus een digitale apotheek inrichten Het gaat over inhoud en niet over IT. IT is een hulpmiddel om het doel van een effectievere behandeling te realiseren.”