Ziekenhuisformatie onder druk door zzp’ers
Ziekenhuizen moeten vast personeel steeds vaker vragen om diensten te draaien waar zzp’ers voor bedanken. Dat constateert bestuursvoorzitter Marjolein Tasche van het Franciscus Gasthuis & Vlietland. “Er is niks mis mee om bij ‘piek of ziek’ mensen van buiten naar binnen te halen, maar het evenwicht is nu zoek.”
“Bij ons gaan medewerkers uit dienst die zich weer terug laten huren als zzp’er, want dan hebben ze meer regie over het wanneer en is hun werk-privébalans beter te sturen”, zegt Tasche in de podcast ‘FWG Peptalks’. “Maar als er een nachtdienst uitvalt, gaat die zzp’er dat niet doen. We huren meer mensen in, maar de zorg komt bij een kleinere vaste formatie te liggen. Dan krijg je bijna een situatie dat onze vaste mensen de gaten van zzp’ers gaan vullen.”
Onnodige meerkosten zzp’ers
De door Tasche aangekaarte disbalans zet niet alleen extra druk op de formatie, maar brengt ook onnodige meerkosten met zich mee. “Je betaalt twee keer zoveel en er blijft veel geld bij de bureaus hangen. Ik droom er wel eens van dat we de helft van het geld voor personeel dat niet in loondienst is, kunnen investeren. Als ik daar met collega’s over zou praten, heb ik in no time een controlerende instantie op mijn dak.”
Regionale flexpool
Dat weerhoudt de Rijnmondse ziekenhuizen, waaronder het Franciscus Gasthuis & Vlietland, er niet van om stappen te zetten. Met een regionale flexpool willen de Rotterdamse zorgaanbieders de wensen van zzp’ers en de noden van zorgaanbieders meer in evenwicht brengen. Daarnaast hoopt Tasche dat de rijksoverheid op korte termijn meer juridische klaarheid schept over de vraag wie wel of geen ondernemer is.
Opleidings- en innovatiegelden
Ook opleidings- en innovatiegelden zijn wat Tasche betreft onmisbaar om de crisis op de arbeidsmarkt in de zorg aan te pakken. “We komen uit een periode van als maar minder, doelmatigheid en bezuinigen. In de jaarverslagen van de ziekenhuizen kun je zien dat investeringen en innovatie er als eerste aangaan. Schraalhans is keukenmeester. VWS kan helpen door meer geld beschikbaar te stellen voor opleiden en begeleiden.”
Dramatische uitstroom
Maar, zo benadrukt Tasche in FWG Peptalks, de bal ligt vooral bij de ziekenhuizen zelf. “Landelijk doen we het niet goed. Ruim 30 procent van de mensen die de opleiding afmaakt, verlaat in eerste twee jaar de zorg. Dat is dramatisch.”
Beperkte formatie
Tasche pleit voor een oplossing waarin verschillende elementen een plek krijgen. Ze denkt daarbij onder meer aan versterking van de professionele zeggenschap, functiedifferentiatie en modulair opleiden. “Ik zou beginnende verpleegkundigen wekelijks een middag gunnen om goed in de organisatie te landen. Maar omdat de formatie zo beperkt is, hebben we die luxe niet. Als er voldoende formatie is, zou je ook kunnen zeggen: regel zelf je diensten. Maar een team met 10 procent vacatures heeft het mes op de keel.”
Stress
Dit probleem is gedurende de covid-pandemie bepaald niet minder geworden. “Het werk gaat altijd maar door, die stroom patiënten blijft maar komen. Als het hier vol is op de SEH en er staan vijf ambulances voor de deur, dan geeft dat stress. Dan is er ook de druk en onzekerheid over hoe het verloop van covid zal zijn. Dat geeft meer stress dan acht tot tien uur werken op een dag.”
Meer stageplaatsen
Ondanks de grote problemen wil Tasche niet in een ‘droeftoeter-verhaal’ blijven steken. Ze zegt trots te zijn dat de Nederlandse ziekenhuizen gezamenlijk de handschoen hebben opgepakt. “In de verklaring die de tachtig Nederlandse ziekenhuizen pas hebben aangenomen, maken we ons sterk voor 10 procent meer stageplaatsen en 10 procent meer behoud van personeel. Ieder half jaar laten we de cijfers zien, Als het nodig is, zetten we nog harder de schouders eronder.”
‘FWG PepTalks – Gesprekken met energieke leiders uit de zorg is gemaakt door Dutch Health Hub in samenwerking met FWG Progressional People. Beluister ook de podcasts met Cathy van Beek, Sabine Uitslag en Conny Helder.