Een groene schipper die nooit schipperde – in memoriam Jeroen Meijerink

Sinds het sollicitatiegesprek dat ik als bestuurder in 2016 met je voerde voor de functie hoogleraar innovatieve technieken/afdelingshoofd OK in het Radboudumc zijn we eigenlijk voortdurend in gesprek geweest over het verduurzamen van de zorg. Ik herinner me het leren jasje dat je bij dat gesprek droeg. Eerst ging het vooral over het technologisch toekomst-proef maken van de OK. Pas op het eind vroeg ik het je. Dat jasje gaf me het zetje. “Stel dat je aangenomen wordt, zou je met ons willen gaan voor de groene OK?”

Door Cathy van Beek

Ik bedacht dat begrip ter plekke om het een beetje hip voor je te maken. Dat bleek helemaal niet nodig, want je zei zonder aarzelen ‘ja’. Omdat je als dokter wel inzag wat de impact van klimaatverandering op de gezondheid van patiënten is. En omdat je wist dat de chirurgische zorg met bijbehorende afvalberg en energieverbruik ook substantieel bijdraagt aan de ecologische footprint.

Impact

Je werd natuurlijk aangenomen, want je bracht visie en overtuigende kwaliteiten mee. Je zei wel meteen dat je pas met de groene OK zou starten als je goed ingewerkt was. Dat duurde niet lang. Je kwam langs met de ambitie dat we als Radboudumc zouden gaan voor de groenste OK van Europa! Je kende mensen bij de medische hulpmiddelenindustrie en veronderstelde dat het groene balletje met hen samen vanzelf wel zou gaan rollen. Maar dit soort bedrijven zei keer op keer dat onze OK te klein was om dit vraagstuk stand alone aan te pakken. Impact vraagt schaal.

Kwartiermaker

Eind 2017 verliet had ik het Radboudumc om een eigen onderneming te starten. Je zei dat het je heel erg speet dat onze goede groene samenwerking van zo’n korte duur was, terwijl er nog zoveel te doen was. Dat gevoel was wederzijds. Gelukkig kon ik je geruststellen. Mijn opvolgster was ook uit het groene hout gesneden. Ikzelf kreeg al na een maand de opdracht van het Ministerie van VWS om als Kwartiermaker Duurzame Zorg te gaan werken aan bewustwording bij de bestuurders in en rondom de zorg.

Green Deal Duurzame Zorg 2.0

Zo kwamen we weer in elkaars vizier en zetten we onze duurzame en altijd optimistische dialogen voort. We stonden vaak samen op podia. Als ik je vroeg voor een presentatie of interview liet je het nooit afweten. Inmiddels besefte je dat echte verduurzaming schaal en partnership nodig had. Je hebt de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, die de Green Deal Duurzame Zorg 2.0 zou gaan tekenen, er van overtuigd dat duurzaamheid niet kan slagen als je in je uppie groen gaat doen.

Leiderschap pur sang

In september 2020 beleefden we een historisch moment. We waren er samen bij toen vijftien wetenschappelijke verenigingen (alle snijdende specialismen, de Nederlandse Vereniging voor Anesthesie ,de Vereniging Managers van de OK en de Beroepsverenigingen van de OK-assistenten en de Anesthesieassistenten) samen de Green Deal 2.0 tekenden met een werkelijk prachtige belofte. Ondanks dat we allemaal ver van elkaar zaten vanwege corona was het een topdag. Zoveel saamhorigheid en gezamenlijkheid rond het idee dat ze gezamenlijk veel meer konden betekenen voor het realiseren van de groene OK dan afzonderlijk. Dit was een staaltje van leiderschap pur sang! Samen is het nieuwe amen.

Platform de Groene OK

Tegelijk werd het Platform “de Groene OK” opgericht waar jij uiteraard voorzitter en vooral het grote groene boegbeeld van werd. Dit en alle andere activiteiten van jou werden ook door het Ministerie van VWS en andere stakeholders gezien en leverden je de titel op van PatientPlanetPionier op het terrein van de OK. Het predicaat van Duurzaamste Zorgprofessional van het Jaar was je op het lijf geschreven en wat was je daar trots op!

Met verve en vaart heb je van deze positie gebruik gemaakt. Er werden zichtbare meters gemaakt. Zo werd de Barometer of dashboard “Groene OK” onder jouw stimulerende leiding ontwikkeld. Je was niet altijd meegaand. Soms deed je ongekamde uitspraken over dat er wel boter bij de vis moest nu er zoveel opnieuw ontwikkeld moest worden.

Voorbeeldgedrag

Nieuwe initiatieven floreren een tijd lang op goodwill van mensen, maar ga je daar structureel vanuit dan worden mensen cynisch en gefrustreerd. Jij kreeg het niettemin voor elkaar, zo niet linksom dan wel rechtsom! Velen die dit weten en je hebben gevolgd, zijn je enorm dankbaar voor de inspiratie die jouw voorbeeldgedrag gaf.

Verdiende erkenning

Jeroen, je bent nog voor veel meer ‘awarded’, ook tijdens je ziek-zijn. Geraakt was je en trots toen je in december 2022 de Zilveren Legpenning kreeg als erkenning van en waardering voor je grote verdiensten als innovatief chirurg en je initiatieven rond het verduurzamen van de operatieve omgeving. Het was zo verdiend. Je hield van (dit soort) verrassingen en genoot intens van wat je wèl kon en beleefde.

Life-long inspiratiebron

Bovenste beste Jeroen, schipper die nooit schipperde met wat echt noodzakelijk was, hier scheiden onze wegen. Jij terug naar de bron van jouw rivier en wij verder met het helen van onze bronnen. Je hebt gegeven wat je kon. Je presentaties, gesprekken, appjes en onze duo-optredens over groene zorg vormen voor mij een life-long inspiratiebron. Dit geldt voor vele, vele anderen. Voor zorgprofessionals, zorgleidinggevenden, zorgverzekeraars en ook voor leveranciers en fabrikanten was je een rijke inspiratiebron. Ik zal ons contact node missen. Dank je wel dierbare Jeroen; we dragen je groene vaandel voort! Rust zacht.