Digital Health in gehandicaptenzorg: een snufje zelfstandigheid

Digital Health in gehandicaptenzorg: robots die de zelfredzaamheid vergroten, slimme luiers en hackathons om creatieve oplossingen te verzinnen. In de gehandicaptenzorg is innovatie van harte welkom. Tegelijkertijd is technologie die in de kast belandt je reinste geldverspilling. Wat werkt?

Mensen met een handicap zijn vaak afhankelijk van hulp van buitenaf. Maar tegelijkertijd is voor lang niet al die hulp een mens nodig. Iets van de grond pakken, je ergens aan herinneren, als een robot dat kan doen, wordt iemand met een handicap meteen een stuk zelfredzamer. Slimme technologische snufjes kunnen helpen om de zorg beter te organiseren, zodat hulpverleners beter kunnen doen waar ze goed in zijn. Maar hoe? Dat was het onderwerp van een sessie tijdens Zorg & ICT.

Innovaties belanden in de kast

Brigitte Boon, bestuurder bij Academy het Dorp en bijzonder hoogleraar technologie gehandicaptenzorg, trapt meteen die wagenwijd openstaande deur in: “Het gaat om grote groepen mensen die leven met een beperking en mogelijk profijt hebben van elektronische hulp. Daarnaast is er een groeiend tekort aan zorgmedewerkers. Goed gebruikte technologie kán letterlijk werk uit handen nemen, maar de toegevoegde waarde hangt af van het gebruik. Er wordt veel ge-pilot maar veel innovaties worden uiteindelijk niet opgenomen in zorgprocessen en belanden zo in de kast. We moeten zicht krijgen op: welke technologie heeft toegevoegde waarde, en waar zit die in? Dat doen je door zorgvuldig te testen en te monitoren en ook de systemen aan te passen aan de technologie. En we moeten natuurlijk altijd de cliënten erbij betrekken.” 

Sociale robots

Want goed ingezette technologie en sociale robotica kan voor cliënten én zorgmedewerkers een groot verschil maken. Zo hebben ze bij zorginstelling Philadelphia robot Phi, een sociale robot die cliënten herinnert aan taken en korte gesprekjes aangaat ter bewustwording.

Xenia Kuiper is programmamanager sociale robotica bij Philadelphia zorg en innovatiecoach. “Een robot kan bijdragen aan meer zeggenschap en eigen regie. Mensen willen niet alleen zijn, wel zelfstandig. Robots nemen de repeterende taken op zich, zodat mensen kunnen doen waar ze beter in zijn. Met verbale aansturing kunnen veel mensen veel zelf. Phi voert dialogen, stimuleert het contact en heeft ook rouw-verwerkingsprogramma. We zien dat dankzij Phi het contact tussen de cliënt en het zorgpersoneel vaak verbetert.”

Slimme luier

 Maar technologie is breder dan robots. Zo draait op verschillende plekken een pilot met slim incontinentiemateriaal bij mensen met ernstige verstandelijke of meervoudige beperking. Brigitte Boon: “We doen onderzoek naar technologie, maar ook wat is er écht nodig om de technologie optimaal te laten werken? Met slim incontinentiemateriaal hoeven verzorgenden geen vaste ‘verschoonronde’ meer te lopen. Die tijd moet dan anders ingedeeld worden. En voor de app zijn misschien andere telefoons nodig. We kijken ook naar kosteneffectiviteit: hoeveel bespaar je aan materiaal en tijd als je alleen maar de luiers verschoont als het écht nodig is?”

Hackaton

Erwin Pfeiffer is programmamanager zorgtechnologie & innovatie bij Triade Vitre. Hi wil de innovatiekracht in de sector een boost geven met behulp van VG innovators, een appgroep waarin veel kennis gedeeld wordt. Hij organiseert ook  jaarlijks een hackathon, “Dan gaan we in korte tijd actief een probleem oplossen met een team, daarbij komt heel veel energie vrij.

Met de bestuurder aan tafel

Leuke initiatieven te over. Maar wat nou als je in de gehandicaptenzorg werkt en de organisatie nog niet zo happig is op innovaties en nieuwe technologie? Erwin Pfeiffer: “Zorg dat je met bestuurder aan tafel komt te zitten en schud die vervolgens wakker. Kom met goede ideeën en breng succesverhalen van de werkvloer aan tafel. Bij veel bedrijven is het gebruikelijk dat 1 procent van de begroting naar innovatie gaat. Dat heb ik binnen onze organisatie ook voor elkaar gekregen!” Brigitte Boon: “Bestuurders zijn ook vaak gevoelig voor kwaliteitsverbetering en een visie op wat je met de technologie kunt bereiken.”

Verhalen uit de praktijk

Xenia Kuiper weet uit eigen ervaring dat je met lef en zelfvertrouwen ver kunt komen. “Ik ben ooit naar het bestuur gestapt met: ‘geef me 25.000 euro en laat me een half jaar met rust’. Ik kreeg zo de kans om een plan op poten te zetten en hoefde pas daarna op de zakelijke kant. En laat je resultaten zien met behulp van verhalen uit de praktijk, door de cliënten zelf.”