Tijdens Zorg & ict verzorgde adviesbureau MedicalPHIT beurstours rond het thema databeschikbaarheid. De tour of de beurs gemist? Hans Mekenkamp en Bas van Vliet nemen je in dit artikel nog één keer mee over de beursvloer.
Tijdens de beurs volgen groepen van zo’n 25 personen de rondleiders van MedicalPHIT langs een aantal stands op de beursvloer. Hans Mekenkamp: “De eerste vraag die ik tijdens de tour stel, is wat het verschil is tussen gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid. Die termen worden heel vaak door elkaar gebruikt. Je krijgt steeds weer een ander antwoord. Van deelnemers aan de tour, maar ook van standhouders.”
De eerste stop die een einde moet maken aan de onduidelijkheid, is het Databeschikbaarheidsplein. Mekenkamp: “Daar staan zes partijen, VWS, Nictiz, VZVZ, NEN, MedMij en Zorginstituut Nederland , die een belangrijke rol spelen bij databeschikbaarheid. Mijn samenvatting: dat zijn de partijen die met veel veldpartijen praten, de definities vastleggen en allerlei documenten maken waarin staat waar andere partijen aan moeten voldoen.”
Wegiz en EHDS
Het is voor deelnemers aan de tour handig om te weten hoe de partijen zich tot elkaar verhouden. Mekenkamp “Ik leg dat heel in het kort als volgt uit. Het ministerie van VWS houdt zich bezig met het voeren van regie. Het ministerie nodigt iedereen aan tafel uit, schrijft zaken uit, zoals de Wegiz in dit geval, en voert discussies op Europese niveau in kader van de EHDS.”
“In die wetten en regels wordt verwezen naar een aantal specifieke zaken. Zo schrijft het Zorginstituut de kwaliteitsstandaard uit. Daar staat in welke processen ondersteund worden, hoe en waarom. Nictiz richt zich op de de informatiestandaarden en het gebruik van internationale standaarden om uitwisseling mogelijk te maken. De NEN brengt het weer samen in verschillende normen. Specifiek voor het uitwisselen van gegevens richting een patiënt is MedMij. Om het uitwisselen van gegevens mogelijk te maken levert VZVZ een aantal gemeenschappelijke voorzieningen en de afspraken die daarbij horen.
Contouren schetsen
Mekenkamp merkt tijdens de tours dat de deelnemers wel wat hadden gehoord zo links en rechts, maar dat de samenhang ontbrak. “Je ziet tijdens de tour het kwartje vallen bij veel mensen, dat vind ik mooi. Het is een kort bezoekje aan het databeschikbaarheidsplein, maar wel lang genoeg om even de contouren te schetsen.”
Bas van Vliet: “Weet je wat ik het leuke vind aan het databeschikbaarheidsplein? We hebben het allemaal over samenwerken om vervolgens allemaal onze eigen ding te doen. Op het plein beginnen de partijen de samenwerking ook echt in te vullen. Ze gaan van praten over samenwerking naar het ook echt doen.”
EPD-leveranciers
De wetten en regels zijn ook opgeschreven voor de ICT-leveranciers die in dit veld hun producten aanbieden. De volgende stops tijdens de tour zijn de drie grote EPD leveranciers in het kader van de medisch specialistische zorg.
Mekenkamp: “Bij EPIC, Chipsoft en Nexus hoor je hoe belangrijk internationale standaarden zijn, want anders moet je in elk land weer opnieuw iets doen wat heel specifiek is. Ze benadrukken alle drie het belang van de EHDS en de vertaling naar Nederland. Het advies is om zo dicht mogelijk op de internationale lijn te blijven zitten en niet teveel specifiek voor Nederland te doen. Want daar zijn we in Nederland heel goed in.”
“Wat ik wel opvallend vind bij de drie grote leveranciers is dat ‘open’ daar het meest gebruikte woord is. Ze zijn allemaal open. Terwijl databeschikbaarheid betekent dat je systeem of applicatie open staat voor andere zorgverleners om die data op te halen en dat lukt nu niet. Zo zit wel en contrast tussen het vertellen open te zijn en het open zijn.”
Infrastructuur
Het Vijflagenmodel voor interoperabiliteit, dat blijken de meeste deelnemers aan de tours wel te kennen. De bovenste lagen hebben we gezien op het databeschikbaarheidsplein. De applicatielaag, dus de een na onderste laag, zagen we bij deze drie EPD-leveranciers. Voor de onderste laag, de infrastructuur, gaan we onder andere langs bij RAM. Die levert het hardware gedeelte, de cloudservices en de werkplekken.
De databeschikbaarheid-tour gaat vervolgens langs bij Alphatron. Die onderneming legt de basis voor landelijke beeld-beschikbaarheid met het Twiin portaal. En bij Zorgdomein zien de deelnemers aan de tour hoe samenwerking in de keten gefaciliteerd kan worden.
Het zijn allemaal stukjes van de databeschikbaarheidspuzzel die leveranciers samen met de Rijksoverheid en meerdere organisaties zoals VZVZ, Nictiz, NEN en Medmij aan het leggen zijn.
Kusten en golven
Mekenkamp en Van Vliet kijken met een goed gevoel terug op de tours. Van Vliet: “De meerwaarde is voor zorgaanbieders een vertaling te kunnen maken van alles wat ze zien op de beursvloer. Wat betekent het allemaal voor die ene zorgaanbieder of zorgverlener?”
Mekenkamp: “Wij zijn gepokt en gemazeld in alle termen die er rondvliegen. Wij zijn de kapitein en de bootsman op het schip en begeleiden de deelnemers langs alle kusten en golven van de databeschikbaarheid. En met de databeschikbaarheids-bingo in de hand hebben we een paar honderd bezoekers op een leuke manier bijgepraat.”
