Olga Commandeur: ‘Minder bewegen vergroot valrisico’

Bewegen is de beste valpreventie. Daarom heeft Coöperatie VGZ beweegprogramma’s speciaal voor ouderen toegevoegd aan de beweegapp Soepel en Sterk Coach. Olga Commandeur, oud-atlete en tot vorig jaar gezicht van Nederland in Beweging, doet de oefeningen voor en onderbouwt ze. “Zorgverzekeraars zijn er om zorg te vergoeden. Maar het is nog beter als we samen inzetten op preventie.”

Elke vier minuten belandt een 65-plusser op de spoedeisende hulp na een valongeval. Bewegen is de beste manier om vallen te voorkomen. Helaas doen veel ouderen juist het tegenovergestelde. Commandeur: “Als mensen bang zijn om te vallen of al eens zijn gevallen, is hun reactie vaak: minder bewegen. Maar dat maakt het valrisico juist groter. Een gebrek aan beweging leidt immers tot minder spierkracht en een slechtere balans en evenwicht. Daarbij nemen de conditie en het zelfvertrouwen af als ouderen niet bewegen.”

Als ambassadeur beweging bij Coöperatie VGZ zet de 65-jarige Commandeur zich in om iedereen, maar vooral ouderen, te inspireren om te bewegen. Met een focus op valpreventie. In de app Soepel en Sterk Coach doet ze in verschillende video’s oefeningen voor waarmee senioren hun houding verbeteren en spieren trainen. Ook deelt ze tips en weetjes.

Drie beweegprogramma’s 

Commandeur ontwikkelde, in samenwerking met fysiotherapeuten, drie beweegprogramma’s voor de app. VGZ-leden hebben gratis toegang tot alle content, niet-leden kunnen kosteloos aan één beweegprogramma meedoen. “Elk programma duurt drie weken. De oefeningen hebben een doordachte opbouw, waardoor de deelnemers iedere dag werken aan hun balans, coördinatie en spierkracht.”

Onderbouwing oefening

In de video’s legt ze uit waarom bewegen helpt om vallen en de angst daarvoor te voorkomen, te verminderen of zelfs kwijt te raken. “Daarnaast onderbouw ik elke oefening: waar is deze goed voor? Wat lukt straks beter in het dagelijkse leven als je de oefening regelmatig doet? Er zijn bijvoorbeeld nogal wat ouderen met een kromme rug die hun armen niet meer omhoog krijgen. Ik leg uit dat je een actieve houding kunt aannemen door je buik- en rugspieren aan te spannen. Van daaruit kun je beter bewegen, je armen omhoog doen en weer bij de keukenkastjes komen. Bovendien kunnen mensen vanuit die actieve houding allerlei oefeningen doen die met een kromme rug niet mogelijk zijn. Zoals balansoefeningen waarbij ze op één been staan of een zit-sta-oefening voor krachtige beenspieren.”

Filosofie

De video’s met Olga Commandeur zijn begin februari toegevoegd aan de al langer bestaande beweegprogramma’s in de app Soepel en Sterk Coach. Commandeur werd benaderd nadat haar naam en ‘Nederland in Beweging’ regelmatig werden genoemd in een klantonderzoek van Coöperatie VGZ onder 65-plussers.

“Toen ik de vraag kreeg om de doelgroep van ouderen met beweegprogramma’s te bedienen, heb ik meteen gezegd: ‘Ja, daar leen ik mijn gezicht graag voor. Dit past in mijn filosofie.’ Ik heb sinds ruim vijftien jaar een eigen bedrijf als vitaliteitscoach. Van daaruit geef ik workshops en warming-ups bij organisaties en zorginstellingen, waarbij preventie altijd centraal staat. Samen met andere vitaliteitscoaches was ik al langere tijd aan het kijken hoe we zorgverzekeraars enthousiast kunnen maken voor preventie. Zorgverzekeraars zijn er natuurlijk om zorg te vergoeden. Maar het is nog beter als we samen inzetten op preventie, om zoveel mogelijk te voorkomen dat mensen zorg nodig hebben.”

Stokje overdragen

Bij Nederland in Beweging droeg Commandeur ook 23 jaar lang preventiegericht bij aan de vitaliteit van mensen die ouder worden. “We maakten daar in zes dagen, van half negen ’s ochtends tot half zes ’s avonds, alle opnames voor een heel jaar”, vertelt ze. “Dat was erg pittig. Door wat fysiek ongemak begon het me zwaarder te vallen. Het idee dat een heel team van mij afhankelijk was, legde een zware druk op mijn schouders. Vorig jaar dacht ik: het is tijd het stokje over te dragen aan de jongere generatie, voordat mijn lijf mij dwingt te stoppen.”

Imago

Haar bijdrage aan de app Soepel en Sterk Coach ziet ze als een mooi vervolg op Nederland in Beweging. “Ik vond het leuk om weer filmpjes te maken, ditmaal in een rustiger tempo. Bij Nederland in Beweging heb ik een imago opgebouwd dat ik nu weer in kan zetten. Omdat mensen mij als autoriteit erkennen, geloven ze dat de oefeningen daadwerkelijk hout snijden. En dat doen ze ook. Alle oefeningen zijn gebaseerd op de nieuwste bewezen effectieve methodes. Mensen zullen er heel veel profijt van hebben. Het is ook fijn dat er in de video’s veel ruimte is om de oefeningen te onderbouwen. Dat deden we bij Nederland in Beweging soms ook, maar in zo’n tv-programma is daar weinig tijd voor.”

Lastig meten

Tijdens haar werk als vitaliteitscoach krijgt Commandeur veel positieve reacties op haar beweegprogramma’s in de app Soepel en Sterk Coach. Het bewijst volgens haar dat senioren digitaal vaardig genoeg zijn om met een beweegapp aan de slag te gaan. “Natuurlijk zijn er ook mensen die bewegen op deze manier helemaal niets vinden. Die de voorkeur geven aan de sportschool of liever buiten hardlopen of fietsen. Dat is natuurlijk prima. Wel ben ik ervan overtuigd dat bewegen aan de hand van filmpjes niet meer weg te denken is. Mensen zijn er in coronatijd op grote schaal mee begonnen en ontdekten toen hoe handig het is om te bewegen waar en wanneer je maar wilt.”

Aandachtspunten

Of ze ook aandachtspunten kan benoemen voor apps met beweegprogramma’s? “Je moet steeds nieuwe content toevoegen”, antwoordt Commandeur. “Zo hou je de inhoud levendig en blijven mensen erbij. Verder moet je je realiseren dat je lastig kunt meten of de gezondheid van deelnemers verbetert sec door te bewegen met de app. Als mensen gezonder zijn geworden, kan dat namelijk ook aan andere factoren liggen. Misschien zijn ze tegelijkertijd gezonder gaan eten. Of verhuisd naar een bosrijke omgeving, waar ze vaker wandelen. Gezondheidseffecten aantonen is dus lastig. Maar eigenlijk ook onnodig. Want dat mensen een enorme gezondheidswinst boeken als ze gaan bewegen, is allang bewezen. Net als het feit dat bewegen voor ouderen de sleutel is tot een langer zelfstandig bestaan.”