Veel zorginnovaties stranden na de pilotfase door tal van oorzaken zoals: gebrek aan financiering, kennis en vertrouwen of wetgeving die dwarsligt. Hoe zorg je voor een duurzame adoptie van je innovatie? Databureau Pipple geeft tips aan de hand van de succesvolle planningstool die het ontwikkelde voor thuiszorgorganisatie Tzorg.
Bij thuiszorgorganisatie Tzorg werken bijna twaalfduizend huishoudelijk ondersteuners en begeleiders, die hulp bieden aan zo’n zestigduizend mensen in Nederland. Al die medewerkers verplaatsen zich van huis naar cliënt, van cliënt naar cliënt, en weer naar huis. Dat vergt veel reistijd en Tzorg vindt het belangrijk dat iedere beschikbare minuut optimaal wordt besteed aan zorg.
Het voorkomen van onnodige reistijd bij zorgverleners
Kos Fourkiotis, Manager Innovatie bij Tzorg, vertelt: “Stel je voor, je bent huishoudelijk ondersteuner en je woont in het centrum van de stad. Je gaat op maandag naar Jip die in het noorden woont, en daarna rij je naar het zuiden om Anna te helpen. De dag erna start je bij de zus van Anna die ook in het zuiden woont, en daarna rij je weer naar het noorden om Freek te helpen. Door routes slimmer te combineren, voorkomen we onnodige reistijd. Maar zo’n proces voor zestigduizend adressen, is complex.”
People, planet en profit
Pipple is een databureau met een team van wiskundigen en engineers, dat gespecialiseerd is in het oplossen van zulke complexe vraagstukken door middel van data en AI. Jeroen de Haas, oprichter en CEO, omschrijft Pipple als creatief en onbevangen, met de focus op people, planet en profit.
Joep van den Tillaart, partner bij Pipple, voegt daaraan toe: “Ons doel is om met wiskunde en creativiteit de wereld een beetje mooier te maken. Daarbij vinden we soms oplossingen die ons eigen brein niet had kunnen bedenken.” De planningstool bij Tzorg is daar een voorbeeld van.
Lees ook: Antwoord op vragen over AI in de zorg
Van ‘in het hoofd’ naar vastleggen in data
De eerste stap was het maken van een analyse. Van den Tillaart: “Daaruit bleek dat veel informatie alleen in het hoofd van de planners zat. Zo kwam de planningstool met oplossingen waarvan de planners al zagen dat het niet het beste idee was.” Een voorbeeld is dat zorgverlener Karel, die allergisch is voor honden, werd gekoppeld aan cliënt Kees, met hond. “Door onze gesprekken met de planners, kwamen we erachter welke data relevant zijn om efficiënt routes tussen cliënten te berekenen.”
Dus voegde Pipple allergieën en huisdieren toe aan de data. “Wat in alleen je hoofd zit kun je niet automatiseren. Door alle informatie vast te leggen in data, kun je de computer de puzzel op laten lossen. Zonder menselijke interactie”, aldus Van den Tillaart.
Belang van verandermanagement
Nadat de AI-tool ontwikkeld is, is het zaak om deze succesvol en duurzaam te implementeren. Van den Tillaart: “Een groot gedeelte bestaat uit verandermanagement. Hoe krijg je de organisatie en cliënten mee in de nieuwe dagelijkse routine? Iedereen heeft een bepaalde manier van werken, een route die dagelijks wordt afgelegd, en dan moet het opeens compleet anders. Daarover moet je communiceren. Naar cliënten, maar ook intern. Iets moois maken waar niks mee gedaan wordt, is zonde.”
De Haas beaamt dit tijdens de masterclass ‘Ondernemen met data en AI in de zorg’ die hij onlangs gaf bij Dutch Health Hub. “Extern iets bouwen en overdragen werkt niet als er intern geen capaciteit is om door te ontwikkelen.” Monitoring en bijsturing is dan ook noodzakelijk volgens De Haas. “Wetgeving, techniek en bedrijfsprocessen veranderen continu. Je bent nooit klaar.”
Lees ook: Jeroen de Haas over AI in de zorg: ‘als het moet, kan het wel’
Is er een noodzaak tot verandering?
Pipple richt zich op klanten die een probleem hebben en een oplossing vragen. Maar volgens Fourkiotis is het interessante aan AI juist dat bedrijven helemaal geen probleem hoeven te hebben. “Als Tzorg en Pipple deze innovatie niet waren aangegaan, was ook iedereen tevreden geweest. Maar het is zonde om de kansen van AI te laten liggen, omdat de noodzaak tot verandering niet gevoeld wordt.” Hij pleit er daarom ook voor om het gesprek aan te gaan en te kijken wat er mogelijk is. “Want in no need for change, zit ook heel veel waarde”.
Maak kleine stappen en heb geduld
Hoe complexer de verandering, hoe meer tijd het kost volgens Van den Tillaart. Hij benadrukt het maken van kleine stappen. “Begin met luisteren, voorbeelden aanhoren en laten bezinken. Daarna tekenen, ontdekken en dit langzaam opbouwen tot een grote verandering. Het is een proces waar tijd overheen gaat.”
Lees ook: Waarom veel zorginnovaties stranden: de macht van verborgen belangen
Toekomst van AI in de zorg
De planningstool voor Tzorg is succesvol gebleken. Werknemers brengen minder tijd door in het verkeer, besteden meer zorgtijd aan hun cliënten en als bonus wordt er bespaard op middelen en benzinekosten.
Fourkiotis daagt organisaties tot slot uit om meer te experimenteren met AI. Waar kun je met slimme rekencapaciteit of formules mensen helpen gelukkiger te maken en problemen te voorkomen. “In het geval van Tzorg ging dat om vermindering in reistijd maar dat kan ook op andere vlakken. Het is zonde om het niet te doen.”
