VR voor de zorg: meer dan een bril

Nergens komt virtual reality zo goed tot zijn recht als in de zorg. Maar je moet wel de juiste en passende toepassingen weten te vinden. Experts nemen je mee in de wereld van VR. “VR is meer dan een bril.”

Rennen, springen, dansen, spelen en vriendjes ontmoeten in een kleurrijke speeltuin, waar altijd de zon schijnt. Even een heel andere wereld induiken dan de ‘echte’ realiteit: die van een grijs ziekenhuisbed. Of een omgeving waarin de oefeningen van de fysiotherapeut opeens een leuke uitdaging worden, in plaats van een saaie verplichting. In de zorg zijn eindeloos veel toepassingen mogelijk voor VR. Maar welke zijn passend? En wanneer stap je in? Op Zorg & ICT gingen vier experts in gesprek over de voordelen en valkuilen van VR.

Wat is het mooie aan Virtual Reality?

Guy Gilbers is fysiotherapeut en manueel therapeut op de afdeling revalidatiegeneeskunde van de Sint Maartenskliniek en is daarnaast lid van het innovatieteam. Hij onderzoekt welke virtual reality-toepassingen bruikbaar zijn om in te zetten tijdens de behandeling van revalidatiepatiënten. “Het mooiste van VR is dat je mensen onderdeel maakt van de game. VR bootst werkelijkheid na met beelden en ontlokt reacties. Het biedt zo de ruimte om in een uitdagende, motiverende omgeving bewegingen uit te lokken en te herhalen.”

Hoe kies je de juiste VR applicatie?

Gert Jan Brok, CEO van In Motion VR: “VR is niet iets wat je zomaar moet inzetten. Het is het belangrijkste om goed te weten wat je wilt, wat je verwacht van de software. Zorg dus dat je heel duidelijk je vraag formuleert en zoek daarbij een oplossing.”

De technologische ontwikkelingen gaan zo snel, wanneer stap je in?

Freek Teunen bouwt met Playground VR aan een virtuele speeltuin voor kinderen in het ziekenhuis en schreef een boek over zakelijk gebruik van VR: “Ik zie inderdaad vaak dat instellingen bang zijn om in te stappen, want volgend jaar is de techniek nóg beter. Moet je dan niet wachten? Mijn tip: De hardware is nu al heel goed te gebruiken, dus ga op VR safari, blijf niet wachten maar probeer de techniek uit. Je begrijpt VR pas als je het ervaren hebt.”

Robbert Brouwer is mede-oprichter van SyncVR Medical, een ‘appstore voor VR en AR’, die klanten ook ondersteunt bij aankoop en implementatie. Met 120 zorginstellingen in zes landen is SyncVR Medical het grootste XR-platform in de zorg. “Het is bizar wat er in drie jaar allemaal kan gebeuren op technologisch gebied. Daar moet je flexibel instaan. Onze tip is dan ook: lease de VR-brillen, als ze verouderd zijn haal je zo een nieuwe. Vanuit de softwarekant zie je dat de ontwikkelende bedrijven steeds moeten vernieuwen. Dat maakt ook dat applicaties steeds geupdate moeten worden. Dat vereist ook een flexibele mindset van zorginstellingen om daar continu in mee te gaan.”

Waar liggen de grootste uitdagingen?

Robbert Brouwer: “Die ligt op het structureel implementeren van VR. Zodat het niet een tool is die weer in de kast kan belanden, maar een actief onderdeel van de praktijk. We zijn nu ook bezig om VR bijvoorbeeld al te introduceren in het onderwijs en opleidingen. Het is natuurlijk ook belangrijk dat dit soort VR-innovaties opgenomen worden in de kostenstructuur.”

Guy Gilbers: “Ik kom dezelfde uitdagingen tegen: op het gebied van financiering, constante afstemming en scholing -want als de techniek te moeilijk is wordt het niet toegepast.”

Wat is er nu nodig om een stap verder te komen?

Robbert Brouwer: “Ik denk dat er in Nederland een verandering moet plaatsvinden in de financiering van tech startups. Veel innovaties stranden na de innovatiefase, ze komen moeilijk geïntegreerd binnen de zorg. Financiering en certificering is een probleem, dat moet gemakkelijker worden.”

Gert Jan Brok: “Het is belangrijk om verder te kijken dan alleen die VR-bril. Kijk bijvoorbeeld naar de zinvolle toepassingen van sensoren in combinatie met VR om de effectiviteit te vergroten. Het VR-systeem moet soms ook gekoppeld worden aan EPD-systemen. Want applicaties moeten geen extra administratieve last geven. En het allerbelangrijkste: breng VR bij de patiënt, VR kan de therapietrouwheid vergroten.

Guy Gilbers: “Ik zou Virtual Reality graag een structurele basis geven in de zorg, met standaardapplicaties en ingebed in de dagelijkse praktijk. En ideaal zou zijn dat we in fieldlabs zelf apps kunnen maken die meerwaarde bieden en we die ook kunnen optimaliseren.”